2014-10-29

Obchody Roku Oskara Kolberga w Śmiglu

Oskar Kolberg, jego powiązania z Ziemią Kościańską – taki temat nosiła konferencja popularno-naukowa, która w dniu 21 października 2014 roku odbyła się w sali widowiskowej Centrum Kultury w Śmiglu. Konferencji towarzyszyło otwarcie wystawy przywiezionej z Muzeum Etnograficznego z Wrocławia, której wydawcą i właścicielem jest Narodowy Instytut Fryderyka Chopina w Warszawie, a jej tytuł brzmi: „Powiedzcie Kolbergowi podziękowanie za jego mozolną pracę. Oskar Kolberg etnograf, (muzyk), chopinolog”.

Wystawa ta wraz wybranymi eksponatami z Muzeum Regionalnego w Kościanie i Izby Regionalnej w Pawłowicach będzie czynna do 3 listopada br.

W tematykę konferencji bardzo dobrze wpisały się występy kapel: dudziarskiej młodszej w składzie: Michał Maćkowiak, Kacper Żurek, Mateusz Franek (dudy wielkopolskie), Julia Andrzejewska, Weronika Buśko i Aleksandra Franek (skrzypce podwiązane), dudziarskiej starszej w składzie: Katarzyna Marach, Joanna Machowiak (skrzypce podwiązane) i Adam Knobel na dudach, koźlarskiej w składzie: Katarzyna Marach (skrzypce) i Adam Knobel (kozioł weselny) działających pod okiem instruktora Grzegorza Hermana przy Zespole Pieśni i Tańca „Żeńcy Wielkopolscy” z Nietążkowa oraz kapeli tzw. dużej w składzie: skrzypce I, skrzypce II, akordeon i kontrabas, która przygrywała grupie tanecznej, podczas prezentacji suity tańców i przyśpiewek szamotulskich i śmigielsko-morownickich w zrekonstruowanych strojach kościańskich.

Wszystko to zostało zorganizowane w ramach obchodów Roku Oskara Kolberga. W tym roku bowiem, przypada 200 rocznica urodzin naszego największego polskiego etnografa, kompozytora i folklorysty, ale także i chopinologa. Rocznica ta jest obchodzona pod auspicjami UNESCO.

Oskar Kolberg w wydanych za życia 33 tomach monografii regionalnych utrwalił wierny obraz kultury duchowej, społecznej i materialnej. Drugie tyle zawarł on w tzw. tekach kolbergowskich.

Jego gigantyczne dzieło, które tworzył od 1839 do 1890 roku na terenie porozbiorowej Rzeczypospolitej nie ma sobie równych w całej Europie i chyba w świecie. Do dzisiaj są wykorzystywane przez kompozytorów, nauczycieli muzyki, muzyków folkowych, zespoły amatorskie, badaczy kultury XIX wiecznej wsi polskiej, pasjonatów i regionalistów jego zapisy muzyki i teksty folkloru. Uważał on, że zachowanie tradycji stworzy fundament do odrodzenia się Polski. Jego marzenia się ziściły. Winniśmy mu więc wdzięczność i uznanie.

Dzieło jego powinno być jeszcze lepiej znane i wykorzystywane, a idee dotyczące ożywiania tradycji kultury duchowej – rozwijane. Taki cel też przyświecał organizatorom konferencji, którymi byli: Centrum Kultury w Śmiglu, Śmigielskie Towarzystwo Kulturalne, Stowarzyszenie „Partnerstwo Lokalne w Śmiglu”, Muzeum Regionalne w Kościanie, Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu, Zespół Szkół w Bronikowie, Stowarzyszenie Miłośników Folkloru „ Żeńcy Wielkopolscy” i ZPiT „Żeńcy Wielkopolscy” z Nietążkowa.

Patronat honorowy nad konferencją objęli: poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej –Małgorzata Adamczak, marszałek Województwa Wielkopolskiego – Marek Woźniak, starosta kościański –Andrzej Jęcz i burmistrz Śmigla – Wiktor Snela. Patronat medialny sprawowali: Radio „ELKA”, „Gazeta Kościańska”, Tygodnik – „ABC”, „Panorama Leszczyńska”, portal internetowy – kościannaszemiasto.pl i nasze czasopismo lokalne „Witryna Śmigielska”.

Prelekcje wygłosili: dr etnologii, pracownik naukowy Instytutu im. Oskara Kolberga w Poznaniu - Ewa Antyborzec – na temat „Oskar Kolberg kontakty z Wielkopolską. Badania, publikacje, przyjaźnie”, dr nauk humanistycznych i dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej im. J. Śniegonia w Wiśle – Renata Czyż – na temat „Bogumił Hoff – współpracownik i uczeń Oskara Kolberga”, dyrektor Zespołu Szkół w Bronikowie, mgr Piotr Filipowicz – na temat „Morownica w XIX wieku i jej właściciele”, mgr Maciej Prochaska – muzykolog z Instytutu im. O. Kolberga w Poznaniu na temat „Echa folkloru muzycznego w Wielkopolsce w XIX i XX wieku”, dyrektor Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu mgr Janusz Jaskulski na temat „Instrumenty muzyczne w Wielkopolsce w XIX i XX wieku” dr nauk humanistycznych, etnolog i instruktor rękodzieła artystycznego, adiunkt w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu im Adama Mickiewicza, członkini Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego i Stowarzyszenia Instytut im. O. Kolberga, redaktor tematyczny „Przeglądu Wielkopolski” – Anna Weronika Brzezińska, na temat „Wielkopolscy kontynuatorzy Kolberga – współczesne prace badawcze realizowane na terenie Wielkopolski”. Realizacja imprezy była możliwa dzięki wsparciu finansowemu: marszałka Województwa Wielkopolskiego – Marka Woźniaka i starosty kościańskiego – Andrzeja Jęcza. Wszyscy prelegenci oprócz symbolicznego kwiatka otrzymali po dwie publikacje książkowe o Śmiglu przekazane przez Wiktora Snelę – burmistrza Śmigla i Wiesławę Poleszak – Kraczewską - wiceburmistrza Śmigla – gości tego wieczoru. Organizatorzy dziękują Annie Weber – dyrektorce Centrum Kultury w Krzemieniewie za wypożyczenie eksponatów z Izby Regionalnej w Pawłowicach i Dariuszowi Kram – dyrektorowi Muzeum Regionalnego w Kościanie za wypożyczenie eksponatów i gablot na wystawę poświęconą O. Kolbergowi.

Konferencja, wystawa i występy artystyczne, które przeplatały prelekcje były nie tylko hołdem dla największego polskiego etnografa, ale pozwoliły słuchaczom lepiej poznać chociaż wycinek jego pracy, ludzi z którymi współpracował i miejsca, które odwiedzał oraz uświadomiły nam fakt, że pod koniec XIX wieku w Morownicy koło Śmigla mieszkał i pracował w charakterze zarządcy majątku u hrabiego Niegolewskiego – Bogumił Hoff. Współpracował on z O. Kolbergiem i w znaczący sposób przyczynił się do zgromadzenia bogatej dokumentacji etnograficznej naszego podregionu. On był również odkrywcą i promotorem znanej górskiej miejscowości – Wisła w Polsce. O ile uda zdobyć się fundusze organizatorzy planują w przyszłości wydać publikację ukazującą dorobek konferencji.